ISO Kavramı: Dijital Fotoğrafçılık Rehberi

ISO Nedir?

ISO (International Organization for Standardization), kamera sensörünün ışığa karşı duyarlılığını belirleyen sayısal değerdir. Düşük ISO değerleri az duyarlılık, yüksek ISO değerleri ise fazla duyarlılık anlamına gelir.

ISO Değer Tablosu

ISO Değeri	Duyarlılık	Gürültü Seviyesi	Kullanım Alanı
50-100	En Düşük	Minimal	Güneş ışığı, tripod
200-400	Düşük	Az	Kapalı hava, iyi ışık
800-1600	Orta	Kabul edilebilir	İç mekan, şafak
3200-6400	Yüksek	Belirgin	Gece, düşük ışık
12800+	Çok Yüksek	Fazla	Acil durumlar

Pozlama Üçgeni İlişkisi

                    🎯 ISO
                   /     \
                  /       \
           Işık Duyarlılığı  Gürültü
                /             \
               /               \
        🔍 APERTURE ————————————— ⚡ SHUTTER SPEED
         (Diyafram)              (Deklanşör Hızı)
              |                        |
         Derinlik Alanı           Hareket Kontrolü

🔄 Denge Prensibi

Bir parametreyi değiştirdiğinizde, diğer ikisinden birini veya her ikisini de ayarlamanız gerekir!

ISO Stop Hesaplama Tablosu

Başlangıç	+1 Stop	+2 Stop	+3 Stop
ISO 100	ISO 200	ISO 400	ISO 800
ISO 200	ISO 400	ISO 800	ISO 1600
ISO 400	ISO 800	ISO 1600	ISO 3200
ISO 800	ISO 1600	ISO 3200	ISO 6400

🎯 Çekim Türüne Göre ISO Önerileri

📸 Detaylı Kullanım Tablosu

Çekim Türü	Önerilen ISO	Deklanşör Hızı	Diyafram	Notlar	Öncelik
🏔️ Manzara	50-200	1/60s - 30s	f/8-f/16	Tripod gerekli	Detay
👤 Portre (Dış)	100-400	1/125s+	f/1.4-f/4	Doğal ışık	Cilt tonu
👥 Portre (İç)	400-1600	1/60s+	f/1.8-f/4	Yapay ışık	Gürültü dengesi
⚽ Spor	800-3200	1/500s+	f/2.8-f/5.6	Hareket dondurma	Hız
🌃 Gece	1600-6400	1/60s - 30s	f/1.4-f/4	Tripod önerilen	Pozlama
⭐ Astro	1600-6400	15-30s	f/1.4-f/2.8	Tripod zorunlu	Yıldız izi

---

📱 Kamera Türü Performans Karşılaştırması

<div style="background: linear-gradient(135deg, #667eea 0%, #764ba2 100%); padding: 20px; border-radius: 10px; color: white;">

📷 Kamera Türü	Sensor Boyutu	📊 Kullanılabilir ISO	🎯 Optimal ISO	💰 Fiyat Segmenti
🏆 Full Frame	36×24mm	ISO 50-51200+	ISO 100-6400	Premium
⚡ APS-C	23.6×15.7mm	ISO 100-25600	ISO 100-3200	Orta segment
📐 M4/3	17.3×13mm	ISO 200-12800	ISO 200-1600	Kompakt
🔍 1" Sensor	13.2×8.8mm	ISO 125-6400	ISO 125-800	Taşınabilir

</div>

🔎 Kural: Sensor büyüklüğü ⬆ = ISO performansı ⬆

📊 ISO ve Gürültü İlişkisi Grafiği

    GÜRÜLTÜ SEVİYESİ
         ⬆
    🔴 Yüksek |                           ████
               |                     ████
    🟡 Orta    |               ████
               |         ████
    🟢 Düşük   |   ████
               |████
               |____________________________⮕
              100  400  800 1600 3200 6400   ISO DEĞERİ

    📈 Trend: ISO ⬆ = Gürültü ⬆

🎨 Görsel Kalite Skalası

ISO 100-400  ⭐⭐⭐⭐⭐  Mükemmel
ISO 800-1600 ⭐⭐⭐⭐   İyi  
ISO 3200+    ⭐⭐⭐     Kabul edilebilir

🌤️ Işık Koşulları ve ISO Seçimi

🚦 Duruma Göre Hızlı Referans

<div style="background: linear-gradient(45deg, #FFA726, #FFB74D); padding: 15px; border-radius: 8px;">

Işık Durumu	EV Değeri	📊 Önerilen ISO	🌡️ Renk Sıcaklığı	Örnek
☀️ Güneş ışığı	EV 15-16	ISO 100-200	5500K	Öğlen güneşi
⛅ Kapalı hava	EV 12-14	ISO 200-400	6000K	Bulutlu gün
🌳 Gölge	EV 11-12	ISO 400-800	7000K	Ağaç altı
🏠 İç mekan	EV 8-10	ISO 800-1600	3000K	Ev içi
🌅 Şafak/Akşam	EV 6-8	ISO 1600-3200	2000K	Golden hour
🌙 Gece	EV 2-5	ISO 3200-6400+	2800K	Sokak lambası

</div>

---

⚙️ Auto ISO Ayar Tablosu

<div style="border-left: 4px solid #4CAF50; padding: 15px; background-color: #f8f9fa;">

🎮 Çekim Modu	Min ISO	Max ISO	Min Shutter	🎯 Kullanım	Performans
📷 Genel	100	1600	1/60s	Günlük çekim	⭐⭐⭐⭐
👤 Portre	100	3200	1/125s	İnsan fotoğrafı	⭐⭐⭐⭐⭐
⚽ Spor	400	6400	1/500s	Hareket çekimi	⭐⭐⭐
🌙 Gece	800	12800	1/30s	Düşük ışık	⭐⭐

</div>

💡 Pro Tip: Auto ISO'yu çekim moduna göre özelleştirin!

🛠️ Gürültü Azaltma Yazılımları

<div style="display: grid; grid-template-columns: repeat(auto-fit, minmax(250px, 1fr)); gap: 15px;">

<div style="border: 2px solid #2196F3; padding: 15px; border-radius: 10px;"> <h4>🔵 Adobe Lightroom</h4> <p><strong>Fiyat:</strong> $10/ay</p> <p><strong>⭐ Güçlü:</strong> Genel kullanım</p> <p><strong>⚠️ Zayıf:</strong> Orta seviye</p> </div>

<div style="border: 2px solid #FF9800; padding: 15px; border-radius: 10px;"> <h4>🟠 DxO PureRAW</h4> <p><strong>Fiyat:</strong> €129</p> <p><strong>⭐ Güçlü:</strong> Optik düzeltme</p> <p><strong>⚠️ Zayıf:</strong> Tek amaçlı</p> </div>

<div style="border: 2px solid #4CAF50; padding: 15px; border-radius: 10px;"> <h4>🟢 Topaz DeNoise AI</h4> <p><strong>Fiyat:</strong> $79</p> <p><strong>⭐ Güçlü:</strong> AI teknolojisi</p> <p><strong>⚠️ Zayıf:</strong> Yavaş işlem</p> </div>

<div style="border: 2px solid #9C27B0; padding: 15px; border-radius: 10px;"> <h4>🟣 ON1 NoNoise AI</h4> <p><strong>Fiyat:</strong> $60</p> <p><strong>⭐ Güçlü:</strong> Uygun fiyat</p> <p><strong>⚠️ Zayıf:</strong> Sınırlı özellik</p> </div>

</div>

---

🧮 Pratik ISO Formülleri

📐 Reciprocal Rule (Karşılıklı Kural)

<div style="background: #e3f2fd; padding: 20px; border-radius: 10px; border-left: 5px solid #2196F3;">

🎯 Minimum Deklanşör Hızı = 1 / Odak Uzaklığı

📸 Örnekler:
• 50mm lens → En az 1/50s
• 85mm lens → En az 1/85s  
• 200mm lens → En az 1/200s

</div>

🔢 ISO Artış Hesaplama

<div style="background: #fff3e0; padding: 20px; border-radius: 10px; border-left: 5px solid #FF9800;">

🔄 Yeni ISO = Eski ISO × (Deklanşör Hızı Çarpanı)

📊 Örnekler:
• ISO 400 → 800 = 2x artış = 1 stop
• ISO 800 → 3200 = 4x artış = 2 stop
• Deklanşör 1/60s → 1/250s ise ISO'yu 4x artır

</div>

🎯 Hızlı Karar Verme Şeması

<div style="background: linear-gradient(135deg, #667eea 0%, #764ba2 100%); padding: 25px; border-radius: 15px; color: white;">

                    📸 ÇEKİM YAPACAKSIN
                           │
                           ▼
                    🤔 TRİPOD VAR MI?
                      /           \
                   ✅ EVET        ❌ HAYIR
                     │               │
                     ▼               ▼
              🎯 ISO 100-400    🏃 HAREKET VAR MI?
              En iyi kalite       /            \
                              ✅ EVET        ❌ HAYIR
                                 │               │
                                 ▼               ▼
                          ⚡ ISO 800-3200   💡 IŞIK YETERLİ Mİ?
                          Hareket dondur      /            \
                                          ✅ EVET        ❌ HAYIR
                                             │               │
                                             ▼               ▼
                                      🌞 ISO 200-800   🌙 ISO 1600+
                                      Dengeli çekim    Gece çekimi

</div>

---

📋 Temel Kurallar

<div style="display: grid; grid-template-columns: 1fr 1fr; gap: 20px;">

<div style="background: #e8f5e8; padding: 20px; border-radius: 10px; border: 2px solid #4CAF50;"> <h3>✅ YAPILMASI GEREKENLER</h3> <ul> <li>🎯 Duruma uygun ISO seç</li> <li>📁 RAW formatında çek</li> <li>⚙️ Auto ISO'yu doğru ayarla</li> <li>📚 Kameranın limitlerini öğren</li> <li>🔍 Test çekimleri yap</li> <li>💡 Gürültüyü kontrol et</li> </ul> </div>

<div style="background: #ffe8e8; padding: 20px; border-radius: 10px; border: 2px solid #f44336;"> <h3>❌ YAPILMAMASI GEREKENLER</h3> <ul> <li>😰 Gürültüden aşırı korkma</li> <li>📉 Her zaman en düşük ISO kullanma</li> <li>📷 JPEG'de yüksek ISO kullanma</li> <li>🚫 Post-production'u ihmal etme</li> <li>⏰ Deklanşör hızını göz ardı etme</li> <li>🎭 Teknik detaylara takılıp kalma</li> </ul> </div>

</div>

---

🏁 Sonuç

<div style="background: linear-gradient(45deg, #FF6B6B, #4ECDC4); padding: 25px; border-radius: 15px; color: white; text-align: center;">

<h3>🎯 ISO, pozlama üçgeninin kritik bir parçasıdır</h3>

<p style="font-size: 18px; margin: 20px 0;"> Doğru kullanıldığında yaratıcılığınızı artıran güçlü bir araçtır.<br> Gürültü endişesi yerine, çekilebilir bir fotoğraf elde etmeye odaklanın. </p>

<div style="background: rgba(255,255,255,0.2); padding: 15px; border-radius: 10px; margin-top: 20px;"> <h4>⚡ TEMEL KURAL</h4> <p style="font-size: 20px; font-weight: bold;"> Bulanık fotoğraf ❌ < Gürültülü fotoğraf ⚠️ < Mükemmel fotoğraf ✅ </p> </div>

<div style="margin-top: 20px;"> <h4>🎨 Hatırla!</h4> <p>Teknik bilgi sadece araçtır - yaratıcılığın hizmetinde kullan!</p> </div>

</div>

Pozlama Üçgeni İlişkisi

        ISO
       /   \
      /     \
APERTURE --- SHUTTER SPEED

ISO Stop Hesaplama Tablosu

Başlangıç	+1 Stop	+2 Stop	+3 Stop
ISO 100	ISO 200	ISO 400	ISO 800
ISO 200	ISO 400	ISO 800	ISO 1600
ISO 400	ISO 800	ISO 1600	ISO 3200
ISO 800	ISO 1600	ISO 3200	ISO 6400

Çekim Türüne Göre ISO Önerileri

Detaylı Kullanım Tablosu

Çekim Türü	Önerilen ISO	Deklanşör Hızı	Diyafram	Notlar
Manzara	50-200	1/60s - 30s	f/8-f/16	Tripod gerekli
Portre (Dış)	100-400	1/125s+	f/1.4-f/4	Doğal ışık
Portre (İç)	400-1600	1/60s+	f/1.8-f/4	Yapay ışık
Spor	800-3200	1/500s+	f/2.8-f/5.6	Hareket dondurma
Gece	1600-6400	1/60s - 30s	f/1.4-f/4	Tripod önerilen
Astro	1600-6400	15-30s	f/1.4-f/2.8	Tripod zorunlu

Kamera Türü Performans Karşılaştırması

Kamera Türü	Sensor Boyutu	Kullanılabilir ISO	Optimal ISO	Örnek Modeller
Full Frame	36×24mm	ISO 50-51200	ISO 100-6400	Canon R5, Nikon Z9, Sony A7R V
APS-C	23.6×15.7mm	ISO 100-25600	ISO 100-3200	Canon R7, Sony A6700
M4/3	17.3×13mm	ISO 200-12800	ISO 200-1600	Olympus OM-1, Panasonic GH6
1" Sensor	13.2×8.8mm	ISO 125-6400	ISO 125-800	Sony RX100 VII

ISO ve Gürültü İlişkisi Grafiği

Gürültü Seviyesi
     ↑
     |    📈
     |   📈
     |  📈
     | 📈
     |📈
     |________________→ ISO Değeri
   100  400  800  1600  3200  6400

Işık Koşulları ve ISO Seçimi

Duruma Göre Hızlı Referans

Işık Durumu	EV Değeri	Önerilen ISO	Örnek
Güneş ışığı	EV 15-16	ISO 100-200	☀️ Öğlen güneşi
Kapalı hava	EV 12-14	ISO 200-400	☁️ Bulutlu gün
Gölge	EV 11-12	ISO 400-800	🌳 Ağaç altı
İç mekan	EV 8-10	ISO 800-1600	🏠 Ev içi
Şafak/Akşam	EV 6-8	ISO 1600-3200	🌅 Günbatımı
Gece	EV 2-5	ISO 3200-6400+	🌙 Sokak lambası

Auto ISO Ayar Tablosu

Çekim Modu	Min ISO	Max ISO	Min Shutter	Kullanım
Genel	100	1600	1/60s	Günlük çekim
Portre	100	3200	1/125s	İnsan fotoğrafı
Spor	400	6400	1/500s	Hareket çekimi
Gece	800	12800	1/30s	Düşük ışık

Gürültü Azaltma Yazılımları

Yazılım	Fiyat	Güçlü Yön	Zayıf Yön
Adobe Lightroom	Aylık	Genel kullanım	Orta seviye
DxO PureRAW	€129	Optik düzeltme	Tek amaçlı
Topaz DeNoise AI	$79	AI teknolojisi	Yavaş işlem
ON1 NoNoise AI	$60	Uygun fiyat	Sınırlı özellik

Pratik ISO Formülleri

Reciprocal Rule (Karşılıklı Kural)

Minimum Deklanşör Hızı = 1 / Odak Uzaklığı

Örnek: 50mm lens → En az 1/50s

ISO Artış Hesaplama

Yeni ISO = Eski ISO × (Deklanşör Hızı Artışı)

Örnek: ISO 400'den 800'e = 2x artış = 1 stop

Hızlı Karar Verme Şeması

graph TD
    A[Çekim Yapacaksın] --> B{Tripod var mı?}
    B -->|Evet| C[ISO 100-400 kullan]
    B -->|Hayır| D{Hareket var mı?}
    D -->|Evet| E[ISO 800-3200 kullan]
    D -->|Hayır| F{Işık yeterli mi?}
    F -->|Evet| G[ISO 200-800 kullan]
    F -->|Hayır| H[ISO 1600+ kullan]

Temel Kurallar

✅ Yapılması Gerekenler

• Duruma uygun ISO seç
• RAW formatında çek
• Auto ISO'yu doğru ayarla
• Kameranın limitlerini öğren

❌ Yapılmaması Gerekenler

• Gürültüden aşırı korkma
• Her zaman en düşük ISO kullanma
• JPEG'de yüksek ISO kullanma
• Post-production'u ihmal etme

Sonuç

ISO, pozlama üçgeninin kritik bir parçasıdır. Doğru kullanıldığında yaratıcılığınızı artıran güçlü bir araçtır. Gürültü endişesi yerine, çekilebilir bir fotoğraf elde etmeye odaklanın.

Temel kural: Bulanık fotoğraf < Gürültülü fotoğraf < Mükemmel fotoğraf

ISO Değerleri Karşılaştırma Tablosu

ISO Değeri	Kullanım Alanı	Gürültü Seviyesi	Önerilen Durum
100-200	Gündüz çekimleri	Çok düşük	Güneşli hava
400-800	İç mekan	Düşük	Kapalı hava
1600-3200	Gece çekimleri	Orta	Düşük ışık
6400+	Ekstrem durumlar	Yüksek	Çok karanlık

Fotoğrafçılık İpuçları

Temel Kurallar

1. Her zaman üçlü kural kullanın
2. Işığı doğru yönlendirin
3. Kompozisyona dikkat edin
4. Sabırlı olun

Ekipman Önerileri

• Kamera: Full frame DSLR veya mirrorless
• Objektif: 50mm f/1.8 (başlangıç için)
• Tripod: Karbon fiber (hafif ve sağlam)
• Filtre: Polarize ve ND filtreleri

Önemli Not: En iyi fotoğraf makinesi, yanınızda olan makinedir. Teknik mükemmellik peşinde koşmak yerine, anı yakalamaya odaklanın.

---

// Fotoğraf metadata'sını okuma örneği
function readPhotoMetadata(file) {
    const exif = EXIF.readFromBinaryFile(file);
    return {
        iso: exif.ISOSpeedRatings,
        aperture: exif.FNumber,
        shutter: exif.ExposureTime,
        camera: exif.Model
    };
}